PyQt5 Windows Kurulumu

PyQt5 Windows Kurulumu

Qt, çok gelişmiş bir Grafiksel Kullanıcı Arayüz (GKA) (Graphical User Interface, GUI) hazırlama programıdır. Qt ile profesyonel arayüzler hazırlanabilmektedir. Qt'nin bana göre en önemli avantajı birçok işletim sisteminde (Windows, Linux, Mac) kullanılabiliyor olmasıdır. Bu özellik cross-platform olarak geçiyor. Qt'nin ticari ve Açık Kaynak (Open Source) olmak üzere 2 çeşit lisansı mevcuttur. Hobi amaçlı kullanım ücretsizdir. Qt ile yazılım geliştirmek için C++ programlama dilini biliyor olmanız gerekmektedir. C++ programlama dili; son yıllarda kullanım alanı çok hızlı bir şekilde genişleyen, öğrenmesi ve kod yazması kolay olan Python programlama diline göre zor bir programlama dilidir. Python son yıllarda veri bilimi, yapay zeka vb. bir çok alanda çalışan yazılımcıların ilk sıradaki tercihi olmaktadır. Hem Python programlama dilinin nimetlerinden yararlanmak hem de Qt ile arayüz geliştirmek istediğimizde karşımıza PyQt çıkmaktadır. PyQt, Qt'nin mevcut tanımlı özelliklerini Python ile kullanmamızı sağlayan köprü vazifesi gören ayrı bir programdır. Literatürde bu işlem "binding" kelimesi ile tanımlanmaktadır. PyQt Riverbank tarafından geliştirilmiştir. Ticari ve Açık Kaynak (GPL) lisansı vardır. Qt4 kullanımı sağlayan PyQt4 ve son çıkan Qt5 kullanımını sağlayan PyQt5 olmak üzere 2 çeşit Genel PyQt versiyonu vardır. Biz burada PyQt5 kurulumu yapacağız.

1. PyQt5 Kurulum Dosyasının İndirilmesi

İlk olarak buradan PyQt5 kurulum dosyalarının yer aldığı sayfa açılır. Açılan sayfada farklı versiyonlardaki kurulum dosyaları, bu dosyaların en son ne zaman değiştirildiği ve haftalık inidirilme istatistikleri yer almaktadır. Bu yazının yazıldığı zaman 2 farklı versiyon diğer versiyonlara göre daha çok indirilmiş. Bunlar "PyQt-5.11.2" ve "PyQt-5.6". Aşağıdaki ekran görüntüsünde de bu sonucu görmeniz mümkün.

"PyQt-5.11.2" klasöründe .exe uzantılı yani kurulum için ihtiyaç duyulan tüm paketlerin bir arada olduğu kurulum dosyası mevcut değil. Bu durum bize kurulumun kolay olmayacağı ihtiyaç duyulan paketler arası uyumsuzluk olabileceğini gösteriyor.

Bu sebeple "PyQt-5.6" klasörüne göz atıyoruz ve aradığımız .exe uzantılı kurulum dosyası mevcut. Karşımıza 2 farklı kurulum dosyası çıkıyor:

PyQt5-5.6-gpl-Py3.5-Qt5.6.0-x32-2.exe ---> 32 bit işletim sistemleri için

PyQt5-5.6-gpl-Py3.5-Qt5.6.0-x64-2.exe ---> 64 bit işletim sistemleri için

Bu 2 seçenekten bilgisayarınızın 32 ya da 64 bit olmasına göre tercihte bulunabilirsiniz. Bu kurulum için 64 bit bilgisayarla uyumlu kurulum paketi indirildi.

2. PyQt5 Kurulum Öncesi Yapılması Gerekenler

İndirmiş olduğumuz kurulum dosyasının adında Py3.5 yazmaktadır bu ifade bize PyQt5'in Python 3.5 ile uyumlu olarak çalışacağını dolayısıyla kurulum öncesi bilgisayarımıza Python 3.5 kurmamız gerektiğini göstermektedir.

Ekran görüntüleriyle desteklenerek anlatılan Windows Python 3.5 kurulumunu aşağıdaki linkte bulabilirsiniz.

Windows Python 3.5 Kurulum

3. PyQt5 Kurulum

Python 3.5 kurulumu yapıldıktan sonra PyQt5 kurulumuna geçilebilir. İndirilen kurulum dosyasına çift tıklanarak kurulum dosyası çalıştırılır. Karşımıza aşağıdaki ekran görüntüsünde yer alan ekran çıkacaktır. Bu ekranda kurulum dosyasının içeriği hakkında genel bilgiler yer almaktadır. Kuruluma devam etmek için "Next" tuşuna basıyoruz.

Bir sonraki ekranda GPL (General Public License) lisansını kabul etmemiz gerekmektedir. Bunun için "I Agree" tuşuna basarak kuruluma devam ediyoruz.

Lisans anlaşmasını kabul ettikten sonraki adımda kurulum çeşidini seçmemiz gerekiyor. Burada "Full" seçeneğini seçiyoruz böylece ihtiyacımız olan tüm paketler kurulacaktır. Seçimi yaptıktan sonra "Next" tuşuna basıyoruz.

PyQt kurulumunu Python 3.5'in kurulumunun yapıldığı klasöre yapılması gerekmektedir. Bu sebeple Python kurulumu PyQt kurulumundan önce kesinlikle yapılmalıdır. Python 3.5'in kurulum dosyalarının yer aldığı yol otomatik olarak ekranda gösterilmektedir eğer otomatik ayarlanmazsa el ile Python 3.5 klasör yolunu sizim belirlemeniz gerekiyor. Python klasör yolu belirlendikten sonra "Install" tuşuna basıyoruz.

"Install" tuşuna bastıktan sonra kurulumun tamamlanmasını bekliyoruz. Kurulum tamamlandığında "PyQt has been installed on your computer" yazısını aşağıdaki ekran görüntüsünde belirtildiği gibi görmemiz gerekiyor. Bu ekranı gördükten sonra "Finish" tuşuna basarak kurulumu tamamlıyoruz.

4. Kurulumun Test Edilmesi

Komut satırı programı (cmd) açılarak "Python" komutu çalıştırılarak Python kodlarını çalıştıracağımız ortama geçerek ya da Python IDLE ile aşağıdaki komutta belirtildiği gibi PyQt5 kütüphaneleri çalışma ortamına eklenir. Eğer hata almıyorsak kurulumu başarılı bir şekilde yapmışız demektir. Artık PyQt5 ile arayüz tasarımı yapabiliriz.

import PyQt5